Καταναλωτισμός, ένα κοινωνικό φαινόμενο που χαρακτηρίζει την τάση των ανθρώπων ν’ αποκτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα «αγαθά». Δυστυχώς, εδώ και αρκετά χρόνια οι άνθρωποι λησμόνησαν πώς είναι να αρκείσαι στα λίγα και καλά. Κι αν οι πραγματικές μας ανάγκες μπορούν να ικανοποιηθούν με πολύ λίγα προϊόντα, οι επιθυμίες μας εκπαιδεύτηκαν να μη σταματούν εκεί.Ναι! Είναι αλήθεια πως ο υπερκαταναλωτισμός κυριαρχεί στις μέρες μας, μέρες που όλα γύρω μας, μας αποκαρδιώνουν και το αύριο φαντάζει τρομακτικό.. Και εμείς; Εμείς, ψάχνοντας μια διέξοδο από αυτή την ανασφάλεια και τη ρευστότητα της εποχής, καταλήγουμε να κυνηγάμε την απόκτηση όλο και περισσότερων αγαθών, αποζητώντας ουσιαστικά μια ανάσα ευχαρίστησης και χαράς.
Ένας οικείος σε όλους μας όρος είναι αυτός του «shopping therapy». Μία φράση που δηλώνει, πως η κατανάλωση διαφόρων ειδών υλικών αγαθών, αποτελεί ένα είδος ψυχοθεραπείας για όλους, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας. Αποτελεί ένα «φάρμακο» ικανό να μας βοηθήσει να δραπετεύσουμε από αρνητικές σκέψεις, μια άσχημη ίσως μέρα, τη στενοχώρια και το άγχος. Σαν ωραίο ακούγεται και το έχουμε λίγο ως πολύ όλοι δοκιμάσει και ναι!.. Σαν να ενέχει μια αλήθεια αυτή η φράση! Υπάρχει άνθρωπος που δεν ένιωσε μια αίσθηση αναζωογόνησης, ευχαρίστησης και ικανοποίησης μετά από την αγορά νέων αγαθών; Ας το παραδεχτούμε, όχι! Όλοι μας είμαστε υλιστές σε κάποιο βαθμό -άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο. Και πιστεύουμε πως παίρνουμε μια δόση ευτυχίας, όταν αγοράζουμε πράγματα. Πιστεύουμε!… Αυτή η λέξη είναι, η λέξη κλειδί.
«Πιστεύουμε» πως μέσα από την κατανάλωση θα μπορέσουμε να εξυψώσουμε τη χαμένη μας αυτοπεποίθηση ή να υπερνικήσουμε τη θλίψη που βιώνουμε. Κι αυτή η πίστη δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από μια πεποίθηση, μια διαστρεβλωμένη πεποίθηση, μια απάτη που πλασάρουμε στον εαυτό μας, παρέχοντάς του μια ευχαρίστηση τόσο πρόσκαιρη, τόσο πλαστή και τόσο εύθραυστη. Μια ευχαρίστηση που σα φούσκα δεν αργεί πολύ να σπάσει, ρίχνοντάς μας με το σπάσιμό της σε ένα φαύλο κύκλο και μια αέναη μάχη να αναζητούμε ξανά και ξανά μια άλλη νέα αγορά, μια άλλη νέα «ευτυχία».. Και κάπως έτσι, γεννάται μια αίσθηση ανικανοποίητου, μια αίσθηση που έρχεται σα παλίρροια να διογκώσει τη μελαγχολία σου, αφήνοντάς σε «ρέστο» για ακόμη μία φορά στο μηδέν της αναζήτησης της ευτυχίας, της χαράς και της καλής σου διάθεσης.
Θα μπορέσουμε πραγματικά να κάνουμε κάτι διαφορετικά στη ζωή μας από τη στιγμή που θα αποκτήσουμε νέα -ίσως και άχρηστα- πράγματα; Μήπως, έχουμε χάσει την ουσία; Μήπως, αυτό που δε μας ικανοποιεί είναι αυτά που έχουμε σε συναισθηματικό επίπεδο; Μήπως, τελικά, δίνοντας τόση αξία στα «κεκτημένα» αφήνουμε στο περιθώριο τις πραγματικές μας ανάγκες, τον εαυτό μας και τους ανθρώπους δίπλα μας; Με απόλυτη βεβαιότητα αυτό που θα υποστήριζα είναι πως όταν ο καταναλωτισμός γίνεται αυτοσκοπός, η ευτυχία γίνεται ουτοπία! Κι όταν το μέτρο εκλείπει, η δυστυχία ζυγώνει..
Κάτι που είναι ακριβό ή όμορφο δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα βελτιώσει και την ποιότητα της ζωής μας. Και η καταναλωτική μανία δε σταματά ποτέ, όπως και οι δυσκολίες της ζωής δε σταματούν ποτέ. Αλλά, ζωή δίχως δυσκολίες, υπάρχει; όχι! Και δεν υπάρχει, γιατί ακριβώς αυτές οι κρίσεις, αυτές οι δυσκολίες και αυτές οι στιγμές πόνου σε οδηγούν στην ευτυχία. Σε οδηγούν να αναζητήσεις τι γεμίζει την ψυχή σου, τι προσφέρει χρώμα στη μέρα σου, τι είναι αυτό που μπορεί να σε κάνει να νιώσεις ασφάλεια, τι είναι αυτό που αναδεικνύει τη φανταστική και δυνατή πλευρά του εαυτού σου.
Η αλήθεια είναι πως η ευτυχία είναι τρόπος σκέψης.. Είναι αγάπη.. Είναι οι άνθρωποι που σε ωθούν στα ουράνια όταν πλάι σου βρίσκονται.. Και το πιο σημαντικό είναι, πως τίποτα από αυτά δεν αγοράζεται.. Άρα, το έχεις!! Το θέμα είναι: Tο βλέπεις;
Θεοδώρα-Νικολέτα Λωρίτη
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια
